Trà Vinh gắn kết kinh thế vườn với du lịch sinh thái để phát triển bền vững
Tỉnh Trà Vinh nằm giữa sông Tiền và sông Hậu, với hệ thống sông rạch phong phú, đất đai được phù sa bồi đắp màu mỡ quanh năm đã tạo cho địa phương có một nền sản xuất nông nghiệp rất đa dạng. Đặc biệt, tỉnh có nhiều cù lao, cồn nổi ven sông với những vườn cây ăn quả đặc sản chuyên canh rất lợi thế để phát triển du lịch sinh thái sông nước miệt vườn. Đây được xem là giải pháp hiệu quả để nâng cao chuỗi giá trị cây ăn quả đặc sản của tỉnh, nâng cao thu nhập cho người dân.
Huyện Cầu Kè nằm ven sông Hậu, cách thành phố Trà Vinh trên 40 km. Nhờ được thiên nhiên ưu đãi, quanh năm nước ngọt, phù sa bồi đắp nên đây là địa phương trù phú nhất tỉnh Trà Vinh, với những vườn trái cây đặc sản trĩu quả ít nơi nào sánh được. Cầu Kè hiện là địa phương có diện tích vườn cây ăn quả lớn nhất tỉnh Trà Vinh, với gần 9.000 ha, chiếm khoảng 50% diện tích trồng cây ăn quả của tỉnh. Mỗi năm, sản lượng các loại như chôm chôm, sầu riêng, măng cụt, nhãn, cam sành, bưởi năm roi, bưởi da xanh, xoài… đạt trên 130.000 tấn, đem lại nguồn thu nhập cho người dân địa phương hàng trăm tỷ đồng.
Không những vậy, Cầu Kè còn được mệnh danh là “thủ phủ dừa sáp”, loại quả có mặt ở địa phương vào năm 1960. Thoạt nhìn bên ngoài, quả dừa sáp không khác gì những quả dừa bình thường nhưng khi bổ ra, bên trong cơm rất dày như sáp, mềm, dẻo, đặc quánh. Hương vị rất đặc biệt, béo thơm và khác hẳn hương vị của những quả dừa bình thường. Ban đầu, nhà vườn ở đây chỉ trồng loại quả này để ăn và làm quà biếu. Sau, mỗi dịp lễ Vu Lan thắng hội hàng năm, khách hành hương ưa chuộng tìm mua và truyền tai nhau, cây dừa sáp trở thành thương hiệu đặc sản của vùng đất Cầu Kè, tỉnh Trà Vinh, giúp hàng trăm nhà vườn địa phương trở thành triệu phú.
Cầu Kè hiện có hơn 1.000 ha dừa sáp, tập trung nhiều ở các xã: Hòa Tân, Hòa Ân và thị trấn Cầu Kè, với số lượng hơn 45.000 cây; trong số này, trên 37.000 cây đang cho trái, với tỷ lệ trái sáp trung bình trên quầy đạt từ 20-40%.Mỗi năm, bình quân 1 ha trồng dừa sáp, nhà vườn có thu nhập trên 200 triệu đồng, cao hơn nhiều lần so với trồng các loại cây khác trên cùng vùng đất.
Đến nay, dừa sáp đã khẳng định được thương hiệu và trở thành đặc sản của tỉnh Trà Vinh. Để nhiều người biết đến loại quả đặc biệt này, đồng thời giúp nhà vườn có thị trường tiêu thụ bền vững, năm 2019, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Trà Vinh tranh thủ nguồn vốn từ Dự án hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa đầu tư 80 triệu đồng cho nhà vườn ông Cao Văn Lùng xây dựng điểm tham quan tại vườn dừa của gia đình, lấy tên là Vườn dừa sáp Ba Thúy. Đồng thời, Sở kết nối với các công ty du lịch lữ hành giới thiệu điểm tham quan này đến với du khách trong và ngoài nước.
Tại đây để tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong chuyển dịch cơ cấu kinh tế, địa phương quy hoạch lại sản xuất, cải tạo vườn kém hiệu quả, phát triển vùng chuyên canh cây ăn quả, từng bước xây dựng thương hiệu các loại trái cây đặc sản để thu hút doanh nghiệp đầu tư du lịch sinh thái miệt vườn. Huyện xác định, phát triển kinh tế vườn gắn với du lịch là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, đột phá để phát triển kinh tế- xã hội địa phương. Vì vậy, huyện đang tập trung nhiều nguồn lực hoàn thiện hệ thống hạ tầng, nâng cấp các công trình giao thông trên địa bàn. Đồng thời, mời gọi doanh nghiệp và khuyến khích người dân chung tay phát triển du lịch.
Đến Cầu Kè, du khách sẽ được trải nghiệm du lịch sinh thái nông nghiệp tại các cù lao Tân Qui I, Tân Qui II (xã An Phú Tân), An Lộc (xã Hòa Tân), tìm hiểu sinh kế và văn hóa, đời sống thường nhật của người dân vùng nông thôn sông nước, được dừng chân ở những vườn cây trĩu quả thưởng thức tại chỗ, tự tay hái trái, chia sẻ kinh nghiệm làm vườn, chuyện trò với những người dân miệt vườn nhiệt tình, hiếu khách…
Những năm gần đây, Cầu Kè thu hút được lượng lớn khách du lịch quốc tế. Du khách nước ngoài rất thích trải nghiệm cuộc sống miệt vườn sông nước đặc trưng của vùng đất Nam Bộ, đạp xe len lỏi trên những con đường rợp bóng cây trái, chèo thuyền ngắm sông nước, thưởng thức hương vị thơm ngon của các loại trái cây đặc sản miệt vườn, săn cá Bông lau trên dòng sông Hậu, cùng sinh hoạt thường nhật với người dân địa phương…
Trước mắt, ngành du lịch tỉnh tranh thủ các nguồn vốn, nhất là nguồn vốn khởi nghiệp, vốn dự án đẩy mạnh việc đào tạo nhân lực du lịch cho huyện; trong đó tập trung tập huấn kỹ năng du lịch cộng đồng, kinh tế du lịch, dạy nghề du lịch để nâng cao kỹ năng và nhận thức về vai trò, vị trí, tầm quan trọng của ngành du lịch cho cán bộ lãnh đạo, quản lý và các hộ dân làm du lịch trên địa bàn huyện.
Để khuyến khích người dân đi phương làm du lịch, ngành du lịch cũng tham mưu Hội đồng nhân dân tỉnh ban hành Nghị quyết quy định về một số chính sách hỗ trợ phát triển trong lĩnh vực du lịch trên địa bàn tỉnh. Theo đó, tỉnh hỗ trợ hộ gia đình đầu tư xây dựng nhà ở có phòng cho khách du lịch thuê (homestay) từ 2-5 phòng, với mức hỗ trợ một hộ 30 triệu đồng/phòng. Đồng thời, hỗ trợ 50% lãi suất vay vốn nhưng không quá 150 triệu đồng/hộ, thời gian tối đa 36 tháng tại các tổ chức tín dụng.
Tỉnh cũng hỗ trợ kinh phí cho các tổ chức, cá nhân đầu tư xây dựng nhà hàng ẩm thực đặc trưng kết hợp đặc sản, hàng lưu niệm với mức hỗ trợ tối đa lên đến 200 triệu đồng; hỗ trợ mua sắm phương tiện thủy nội địa, phương tiện giao thông thô sơ, xe điện để vận chuyển khách du lịch. Ngoài ra, tỉnh còn hỗ trợ đào tạo lao động cho các dự án đầu tư du lịch trên địa bàn tỉnh, với tổng kinh phí hỗ trợ tối đa lên đến 150 triệu đồng/dự án.